Europejski System Wjazdów i Wyjazdów (EES) wkracza w nową fazę implementacji, wprowadzając istotne zmiany dla milionów podróżnych spoza Unii Europejskiej. Od 12 października 2025 roku 29 krajów europejskich rozpocznie stopniowe wdrażanie nowego systemu kontroli granic, który fundamentalnie zmieni sposób przekraczania zewnętrznych granic europejskich.

Kluczowe zmiany w systemie kontroli granic

Nowy system EES będzie dotyczył obywateli państw trzecich podróżujących w ramach krótkoterminowych pobytów. Główną nowością jest obowiązkowe pobieranie odcisków palców od wszystkich podróżnych, w tym obywateli amerykańskich, którzy dotychczas korzystali z programu bezwizowego.

Proces wdrażania zostanie rozłożony na sześć miesięcy, co oznacza, że:

• Nie wszystkie przejścia graniczne będą od razu pobierać dane biometryczne
• System będzie uruchamiany stopniowo w różnych lokalizacjach
• Pełna operacyjność zostanie osiągnięta dopiero po zakończeniu okresu przejściowego

Wyjątki i specjalne przypadki

Interesującym przypadkiem jest sytuacja Gibraltaru, który tymczasowo uniknie nowych kontroli mimo rozpoczęcia działania systemu EES. Przejście graniczne na Verja de Gibraltar pozostanie bez dodatkowych kontroli biometrycznych, co wynika ze specjalnego statusu tego terytorium i trwających negocjacji między Hiszpanią, Wielką Brytanią a Unią Europejską.

Implikacje dla amerykańskich podróżnych

Obywatele Stanów Zjednoczonych, którzy stanowią znaczną część turystów odwiedzających Europę, będą musieli przygotować się na nowe procedury. Pobieranie odcisków palców stanie się standardową częścią procesu kontroli granicznej, co może wydłużyć czas oczekiwania na przejściach granicznych, szczególnie w okresie wdrażania systemu.

Cele i korzyści nowego systemu

Europejskie władze podkreślają, że EES ma na celu:

1. Zwiększenie bezpieczeństwa granic zewnętrznych
2. Lepsze monitorowanie przepływu osób
3. Ułatwienie identyfikacji osób przekraczających dozwolony czas pobytu
4. Modernizację systemów kontroli granicznej

Przygotowania i rekomendacje

Podróżni planujący wizyty w Europie po październiku 2025 roku powinni uwzględnić dodatkowy czas na przejściach granicznych. Szczególnie w pierwszych miesiącach działania systemu mogą wystąpić opóźnienia związane z adaptacją nowych procedur przez funkcjonariuszy granicznych i samych podróżnych.

System EES reprezentuje znaczący krok w kierunku cyfryzacji i zwiększenia bezpieczeństwa europejskich granic, ale wymaga czasu na pełne wdrożenie i optymalizację procesów.

Władze europejskie zapewniają, że dane biometryczne będą przetwarzane zgodnie z najwyższymi standardami ochrony prywatności i bezpieczeństwa danych. Informacje szczegółowe na temat nowego systemu są dostępne na oficjalnych stronach internetowych poszczególnych krajów oraz na portalu travel-europe.europa.eu.

Wprowadzenie EES stanowi część szerszej strategii modernizacji europejskiego systemu kontroli granic, która ma na celu równoważenie potrzeb bezpieczeństwa z płynnym przepływem legalnych podróżnych w ramach strefy Schengen.