Renata KaczmarekZakład Ubezpieczeń Społecznych przedstawił prognozy na 2026 rok, które zapowiadają rekordowe wydatki na wypłaty świadczeń dla emerytów i rencistów. Łączna kwota ma wynieść 444 miliardy złotych, co stanowi historyczny rekord w polskim systemie ubezpieczeń społecznych.
Przeciętna emerytura przekroczy 4300 złotych
Według prognoz ZUS, przeciętna miesięczna wysokość emerytury i renty w 2026 roku ma osiągnąć 4320 złotych brutto. Oznacza to wzrost o 7,5 procent w porównaniu do roku 2025, głównie w wyniku corocznej waloryzacji świadczeń.
Liczba beneficjentów systemu również wzrośnie. Przeciętna miesięczna liczba emerytów i rencistów ma wynieść ponad 8,5 miliona osób, czyli o ponad 123 tysiące więcej niż w bieżącym roku.
Wskaźnik waloryzacji na poziomie 4,88 procent
ZUS prognozuje, że wskaźnik waloryzacji w 2026 roku wyniesie 104,88 procent, co oznacza podwyżkę świadczeń o 4,88 procent. To mniej niż w tym roku, kiedy emerytury i renty zostały podniesione o 5,55 procent.
Waloryzacja zależy od dwóch głównych czynników: poziomu inflacji oraz realnego wzrostu płac. Rząd zadecydował, że przy obliczaniu wskaźnika podwyżek dla seniorów w 2026 roku, oprócz inflacji, uwzględniony zostanie 20-procentowy wskaźnik wzrostu wynagrodzeń.
Konkretne kwoty po waloryzacji
Na podstawie prognozowanego wskaźnika waloryzacji można oszacować, jak zmienią się konkretne świadczenia:
- Minimalna emerytura wzrośnie z obecnych 1878,91 złotych brutto do 1961,58 złotych, co oznacza podwyżkę o około 84 złote brutto
- Trzynasta i czternasta emerytura w 2026 roku będą równe minimalnej emeryturze, czyli wyniosą 1961,58 złotych brutto
- Dodatek pielęgnacyjny dla osób powyżej 75. roku życia wzrośnie z 348,22 złotych do 365,21 złotych miesięcznie
Propozycja prezydenta Nawrockiego
Prezydent Karol Nawrocki złożył alternatywny projekt ustawy dotyczący waloryzacji emerytur. Jego propozycja zakłada gwarantowaną podwyżkę o 150 złotych dla osób otrzymujących świadczenia od minimalnej emerytury do około 3000 złotych. Wyższe emerytury byłyby podnoszone procentowo.
Realizacja prezydenckiego projektu wymagałaby dodatkowych środków w wysokości około 2,9 miliarda złotych, ale mogłaby przynieść korzyści dla około 4 milionów emerytów.
Kiedy poznamy ostateczne wskaźniki
Przedstawione przez ZUS dane mają charakter prognostyczny. Ostateczny wskaźnik waloryzacji poznamy dopiero pod koniec lutego 2026 roku, gdy Główny Urząd Statystyczny opublikuje oficjalne dane o inflacji i wzroście wynagrodzeń za 2025 rok.
Waloryzacja emerytur i rent jest przeprowadzana automatycznie 1 marca każdego roku. Seniorzy nie muszą składać żadnych wniosków - ZUS, KRUS i inne instytucje emerytalne samodzielnie podnoszą wszystkie świadczenia zgodnie z ustalonym wskaźnikiem.
Dodatkowe zmiany dla emerytów czerwcowych
Od stycznia 2026 roku ZUS rozpocznie również automatyczne przeliczanie emerytur osób, które przechodziły na świadczenia w czerwcu w latach 2009-2019. Ta grupa, określana jako "emeryci czerwcowi", otrzyma wyrównania wynikające z niekorzystnych waloryzacji z przeszłości.
Średnio emeryt z tej grupy może liczyć na dodatkowe 200 złotych brutto miesięcznie, co w skali roku daje około 2400 złotych. Pierwsze wyrównania mają trafiać na konta w kwietniu 2026 roku.
Planowane przez ZUS rekordowe wydatki na emerytury i renty w 2026 roku odzwierciedlają starzenie się polskiego społeczeństwa oraz inflacyjne dostosowania świadczeń. Ostateczne decyzje dotyczące wskaźnika waloryzacji będą zależeć od rzeczywistych danych ekonomicznych za 2025 rok.
