Andrzej PawlakRząd Stanów Zjednoczonych wstrzymał swoją działalność w środę po tym, jak Senat nie zdołał uchwalić ustawy budżetowej, co oznacza pierwsze takie zamknięcie od niemal siedmiu lat. Decyzja ta dotyka setek tysięcy pracowników federalnych i może mieć daleko idące konsekwencje dla funkcjonowania państwa.
Przyczyny kryzysu budżetowego
Shutdown nastąpił po tym, jak Demokraci odmówili poparcia republikańskiego planu przedłużenia finansowania departamentów federalnych. Głównym punktem spornym są kwestie związane ze służbą zdrowia, w tym przedłużenie ulg podatkowych dla planów ubezpieczeniowych w ramach Affordable Care Act (ACA).
Demokraci domagają się kilku kluczowych ustępstw:
- Przedłużenia ulg podatkowych na składki ubezpieczeniowe ACA, które wygasają z końcem roku
- Cofnięcia republikańskich cięć w programie Medicaid
- Ochrony finansowania mediów publicznych
- Zapobieżenia dalszym cięciom pomocy zagranicznej przez administrację Trumpa
Wpływ na pracowników federalnych
Shutdown dotyka różne departamenty w różnym stopniu. Według danych CBS News, największą liczbę pracowników na przymusowe urlopy wysyła pięć głównych departamentów:
| Departament | Pracownicy na urlopach | Pracownicy zatrzymani |
|---|---|---|
| Obrony (personel cywilny) | 334,904 | 406,573 |
| Zdrowia | 32,460 | 47,257 |
| Handlu | 34,711 | 8,273 |
| Stanu | 16,651 | 10,344 |
| NASA | 15,094 | 3,124 |
Kwestia wynagrodzeń
Tysiące kluczowych pracowników musi nadal stawić się do pracy podczas shutdown, ale pracownicy federalni nie będą otrzymywać nowych wypłat. W zależności od tego, kiedy przypada ich dzień wypłaty i jak długo potrwa zamknięcie, wielu pracowników może nie otrzymać wynagrodzenia na czas.
Wyjątkiem są członkowie Kongresu, których wynagrodzenie jest chronione przez Konstytucję USA. Senator Andy Kim z New Jersey zadeklarował jednak, że zrezygnuje z wynagrodzenia podczas shutdown, mówiąc:
"przywódcy rządowi nie powinni grać żetonami innych ludzi".
Konsekwencje dla obywateli i turystów
Shutdown wpływa na różne usługi federalne w różny sposób. Osoby planujące podróż do USA powinny spodziewać się potencjalnych zakłóceń:
Transport lotniczy
Kontrolerzy ruchu lotniczego i pracownicy TSA są uznawani za "niezbędnych" i będą kontynuować pracę, ale bez wynagrodzenia do czasu rozwiązania kryzysu. Podczas ostatniego shutdown coraz więcej z tych pracowników zaczęło zgłaszać się na zwolnienia lekarskie, co prowadziło do opóźnień na lotniskach.
Parki narodowe i atrakcje
Parki narodowe pozostaną częściowo otwarte zgodnie z planem awaryjnym Departamentu Spraw Wewnętrznych. Instytucja Smithsona, która zarządza wieloma muzeami oraz Zoo Narodowym, ma wystarczające środki, aby pozostać otwarta przez tydzień.
Groźby masowych zwolnień
Prezydent Trump zagroził, że "ogromna liczba ludzi" może zostać zwolniona w sposób "nieodwracalny". Analitycy sugerują, że może to być narzędzie nacisku na Demokratów, ale również okazja dla Trumpa do usprawnienia administracji rządowej.
Od objęcia urzędu Trump zwolnił już tysiące pracowników federalnych w ramach inicjatywy cięcia kosztów prowadzonej przez Departament Efektywności Rządu (DOGE).
Perspektywy rozwiązania kryzysu
To pierwszy shutdown od 35-dniowego zamknięcia, które rozpoczęło się w grudniu 2018 roku podczas pierwszej kadencji Trumpa. Lider większości w Senacie John Thune zaplanował kolejną rundę głosowań w środę rano, dając Demokratom możliwość zmiany stanowiska.
Sondaże pokazują mieszane opinie publiczne na temat taktyki Demokratów. Według badania New York Times/Siena tylko 27% respondentów uważa, że Demokraci powinni doprowadzić do shutdown, podczas gdy 65% jest temu przeciwnych.
Koszt żądań Demokratów szacuje się na 1 bilion dolarów, a około 10 milionów ludzi może stracić dostęp do opieki zdrowotnej z powodu cięć w Medicaid i zmian w ACA. Bez przedłużenia ulg podatkowych na składki ubezpieczeniowe ceny ubezpieczeń zdrowotnych wzrosną dla około 20 milionów Amerykanów.
