Prezydent Karol Nawrocki zdecydował się podpisać ustawę dotyczącą pomocy obywatelom Ukrainy, która wprowadza istotne zmiany w systemie świadczeń socjalnych. Najważniejszą zmianą jest odebranie prawa do pobierania 800 plus cudzoziemcom, którzy nie pracują w Polsce.

Przedłużenie legalności pobytu do marca 2026

Podpisana ustawa przedłuża legalność pobytu obywateli Ukrainy w Polsce do 4 marca 2026 roku. Pierwotnie termin ten miał upłynąć z końcem września 2025 roku. Rozwiązanie to dotyczy nawet miliona Ukraińców przebywających obecnie w naszym kraju.

Wygaśnięcie dotychczasowych przepisów groziło chaosem zarówno dla samych Ukraińców, jak i dla polskich pracodawców zatrudniających obywateli tego kraju.

Nowe warunki otrzymania świadczeń

Zgodnie z zapisami ustawy, wypłaty świadczeń socjalnych dla cudzoziemców będą teraz uzależnione od aktywności zawodowej w Polsce. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wyjaśnia najważniejsze zmiany:

• Prawo do świadczeń będzie powiązane z uzyskiwaniem co najmniej 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę
• W 2025 roku oznacza to kwotę 2333 zł brutto miesięcznie
• Każdy wnioskodawca będzie musiał mieć numer PESEL i osobiście stawić się w urzędzie
• ZUS będzie co miesiąc automatycznie sprawdzał legalność zatrudnienia i pobyt w Polsce

Stanowcze słowa szefa Kancelarii Prezydenta

Koniec świadczenia 800 plus dla obywateli Ukrainy, którzy nie pracują tutaj w Polsce, nie przebywają w Polsce, nie płacą składek, nie płacą podatków, ich dzieci nie chodzą do szkoły. To była sytuacja zupełnie niezrozumiała, niedopuszczalna

– powiedział Zbigniew Bogucki, szef Kancelarii Prezydenta, komentując podpisanie ustawy.

Minister podkreślił, że rozwiązanie to jest efektem wcześniejszego weta prezydenta, które zmusiło rząd Donalda Tuska do przedstawienia lepszych propozycji legislacyjnych.

Ograniczenia w opiece zdrowotnej

Ustawa wprowadza również ograniczenia dostępu do niektórych świadczeń zdrowotnych dla obywateli Ukrainy, którzy nie pracują w Polsce. Dotyczy to między innymi:

• Dostępu do rehabilitacji
• Refundowanych leków na receptę
• Leczenia zaćmy
• Opieki stomatologicznej

Bogucki określił te zmiany jako "koniec turystyki zdrowotnej" na koszt polskiego podatnika.

Ostatnia taka ustawa

Szef Kancelarii Prezydenta zapowiedział, że jest to ostatnia ustawa dotycząca takiej formy pomocy Ukraińcom, którą podpisuje Karol Nawrocki.

Musimy przejść na normalne warunki, czyli traktowanie obywateli Ukrainy przebywających na terytorium Polski w taki sam sposób, jak innych obcokrajowców

– wyjaśnił Bogucki.

Nowe projekty ustaw w Sejmie

Minister zapowiedział również, że w poniedziałek do Sejmu trafią dwa nowe projekty prezydenckie:

1. Ustawa o wydłużeniu okresu wymaganego do uzyskania polskiego obywatelstwa przez obcokrajowców
2. Projekt zmian w Kodeksie karnym i ustawie o IPN dotyczący ścigania banderyzmu na terenie Polski

Prezydent planuje również wycofać swój wcześniejszy projekt ustawy ukraińskiej, który trafił do Sejmu po sierpniowym wecie.

Podpisana ustawa ma na celu uszczelnienie systemu świadczeń i zapobieganie przypadkom pozorowania zatrudnienia przez obywateli Ukrainy korzystających z polskiej pomocy socjalnej.