Nicolas Sarkozy przejdzie do historii jako pierwszy były prezydent kraju należącego do Unii Europejskiej, który zostanie osadzony w więzieniu. 21 października były przywódca Francji ma rozpocząć odbywanie kary pięciu lat pozbawienia wolności w paryskim więzieniu La Santé.
Wyrok za związki z reżimem Kaddafiego
Sąd w Paryżu wydał wyrok wobec 70-letniego polityka w sprawie dotyczącej nielegalnego finansowania jego kampanii prezydenckiej z 2007 roku przez libijski reżim Muammara Kaddafiego. Choć Sarkozy został oczyszczony z zarzutów korupcji i ukrywania sprzeniewierzenia środków publicznych, to uznano go za winnego "przestępczej zmowy" - poważnego przestępstwa zagrożonego karą do 10 lat więzienia.
Jak orzekła sędzia Nathalie Gavarino, były prezydent "pozwolił swoim bliskim współpracownikom na działania na rzecz otrzymania wsparcia finansowego" ze strony libijskiego dyktatora. Sarkozy był oskarżony o nielegalne przyjęcie milionów euro od Kaddafiego na swoją zwycięską kampanię prezydencką.
Natychmiastowe wykonanie wyroku
Mimo że obrona zapowiedziała apelację, sąd zadecydował o natychmiastowym wykonaniu wyroku. W poniedziałek Sarkozy stawił się w sądzie, gdzie otrzymał szczegóły dotyczące odbywania kary. Trybunał uzasadnił swoją decyzję "faktami o szczególnej wadze, zdolnymi zachwiać zaufaniem obywateli do tych, którzy ich reprezentują".
Sąd ocenił jednocześnie, że były prezydent nie stanowi ryzyka ucieczki z kraju, dlatego nie został przewieziony do więzienia bezpośrednio z sali sądowej.
Możliwości zmiany sposobu odbywania kary
Po rozpoczęciu odbywania wyroku Sarkozy, jak każdy skazany, będzie mógł ubiegać się o zmianę sposobu jego wykonywania. Dostępne opcje to:
- Areszt domowy
- Noszenie bransoletki elektronicznej
- Warunkowe zwolnienie
Ze względu na ukończone 70 lat, były prezydent ma prawo ubiegać się o te możliwości już teraz, podczas gdy zwykle warunkiem jest odbycie połowy wyroku.
Kontekst polityczny i historyczny
Sarkozy pełnił urząd prezydenta Francji w latach 2007-2012. Paradoksalnie, za jego rządów doszło najpierw do ocieplenia relacji z Libią - w grudniu 2007 roku przyjął Kaddafiego w Pałacu Elizejskim po raz pierwszy od 1973 roku. Jednak już w 2011 roku Francja stanęła na czele międzynarodowej interwencji zbrojnej w Libii, która doprowadziła do obalenia dyktatora.
Śledztwo w sprawie nielegalnego finansowania trwało 13 lat i dotyczyło wydarzeń sprzed 18 lat, co pokazuje przewlekłość postępowań sądowych w Europie.
Podzielone opinie we Francji
Wyrok wywołał ostre podziały w społeczeństwie francuskim. Prawica z Marine Le Pen widzi w nim dowód upolitycznienia sądownictwa, podczas gdy lewica twierdzi, że wymiar sprawiedliwości właściwie wykonuje swoje zadania, traktując wszystkich obywateli równo, niezależnie od ich pozycji społecznej.
Sprawa Sarkozy'ego rozwija się w czasie głębokiego kryzysu politycznego we Francji, gdzie kolejny premier - Sébastien Lecornu - po niespełna miesiącu urzędowania podał się do dymisji, nie mogąc utworzyć stabilnego rządu przy podzielonym parlamencie.
To pierwszy przypadek w historii Unii Europejskiej, gdy były prezydent kraju członkowskiego trafi za kratki.